De rol van vetten in het remmen of bevorderen van ontstekingen in het lichaam

Vetten spelen een rol in het bevorderen of het remmen van ontstekingen. Welke vetten hebben hier dan invloed op? Hoe kun jij er zelf voor zorgen dat je minder last van ontstekingen krijgt door de juiste vetten in te nemen?

Het belang van de juiste verhouding tussen omega 3 vetzuren en omega 6 vetzuren

Vetten spelen een rol in het bevorderen of het remmen van ontstekingen. Vetten vormen nl. de basis van hormoonachtige stoffen, de zogenaamde prostaglandines. Prostaglandines zijn weefselhormonen die van alles regelen in je lichaam.

Van prostaglandines bestaan 3 typen:

• Type 1 en 3 zorgen voor een goede (hormonale) gezondheid:
  • Ze remmen ontstekingen
  • Zorgen voor een gezonde huid
  • Zorgen voor vruchtbaarheid
  • Zorgen dat de bloeddruk omlaag gaat
  • Zorgen voor gezondheid van hart en bloedvaten, van goede cholesterolgehalte
  • Zorgen voor een goede weerstand
  • Zorgen voor een goede (hersen)ontwikkeling van kind en baby
• Een overmaat aan type 2 veroorzaakt allerlei klachten:
  • Chronische ontstekingen
  • Allergieën
  • Astma, bronchitis
  • Pijn
  • Zwelling
  • Koorts
  • Eczeem
  • En andere ziekten.

Belangrijk dus om vooral type 1 en type 3 aan te maken en type 2 zo min mogelijk.

Misschien goed te weten dat wanneer je medicatie slikt zoals paracetamol, corticosteroïden, ibuprofen en diclofenac, dat deze medicatie de aanmaak van prostaglandines beïnvloeden. De aanmaak van type 2 wordt hierdoor namelijk geremd. Je bent dan de brand aan het blussen, zonder de bron aan te pakken. Hoe je dat dan kunt doen, lees je hier verder.

Zoals gezegd worden prostaglandines van vetten gemaakt, om precies te zijn omega 3 en omega 6 vetzuren. Je lichaam kan ze zelf dus niet aanmaken, het zal via de voeding binnen moeten komen.

In ons Westerse voedingspatroon is de inname van omega 6 vetzuren oververtegenwoordigd. En juist deze disbalans tussen omega 3 vetzuren en omega 6 vetzuren geeft type 2 achtige klachten. Vaak worden deze dus ‘opgelost’ door het geven van paracetamol of corticosteroïden. Je pakt echter de bron niet aan waardoor de klachten blijven bestaan. Bij een juiste balans tussen de omega-6 (ontstekingsbevorderend) en omega-3 vetten (ontstekingsremmend) is deze productie in evenwicht. Echter ons Westers voedingspatroon bevat veel te veel omega-6 in verhouding tot omega-3 vetten. In plaats van de juiste verhouding 1:1 is dit 1:20 (dus 20 keer zoveel omega 6 vetzuren).

Vooral linolzuur krijgen we via het Westers eetpatroon veel binnen. Dit zit in:

• Zonnebloemolie
  • Vooral de voedingsmiddelenindustrie maakt hier veelvuldig gebruik van. Als er ‘plantaardige olie’ op de verpakking staat wordt daar vaak zonnebloemolie mee bedoelt.
  • In tapenade’s en pesto’s zit ook vaak zonnebloemolie. Olijven en pijnboompitten bevatten de juiste vetzuren, echter er wordt de verkeerde olie aan toegevoegd. Als je hem zelf zou maken met extra vierge olijfolie zou je een goede bron van de juiste vetten binnenkrijgen.
• Maisolie
• Margarine
• Halvarine
• Bakboter, braadvetten
• Kant- en klaarprodukten
• Saffloerolie
• Sojaolie
• Pindaolie
• In brood zit ook linolzuur, dus wanneer je veel brood eet, krijg je ook veel linolzuur binnen

Welke vetten kun je beter eten daarvoor in de plaats:

• Olijfolie (niet heter dan 160 graden), roomboter of kokosvet om in te bakken
• Over rauwkost of salade: extra vierge olijfolie
• Geen margarine (vanwege transvetten), maar roomboter op brood
• Lijnzaadolie (alleen koud!) over je ontbijt, maar heeft vrij specifieke smaak waar je van moet houden. Lijnzaad (hele pitten, geen halve vanwege oxidatie) over je ontbijt is wel lekker.
• 1-2 keer per week vette vis (zalm, sardientjes, tonijn, haring) om aan omega-3 vetten te komen. Dit zijn essentiële vetzuren die het lichaam zelf niet kan aanmaken.

Belangrijk om te weten dat je alleen met het eten van de juiste vetten er nog niet bent. De omega 3 vetzuren en 6 vetzuren kunnen nog in type 2 worden omgezet door andere factoren:

• Tekort aan vitamines en mineralen, die van belang zijn naar de omzetting van de juiste type prostaglandines
• Door stress. Stress verbruikt nl. dezelfde vitamines en mineralen en zal ze dus zo wegsnoepen.
• Door het eten van transvetten. Deze verstoren de aanmaak van type 1 en 3 prostaglandines
  • Transvetten zitten in producten die door de fabriek worden gemaakt.
    • In brood, crackers, tussendoortjes, koeken, chips, chocola, soep, broodsmeersels, zakjes, sauzen
  • Schommelingen in de bloedsuiker, door te hoge inname van snelle koolhydraten

Gelukkig zijn er ook natuurlijke stoffen die de aanmaak van type 2 prostaglandines remmen:

• Gember
• Kurkuma
• Vitamine D en E
• Knoflook
• Zink
• Salie
• EPA en DHA (uit omega 3)

Het allerbelangrijkste blijft nog wel dat je de inname van omega 6 vetzuren beperkt!

Lees ook de blog Van welke vetten word je dik en welke vetten heeft je lichaam hard nodig?