Hoe komt het dat stress van zo'n grote invloed is op ons lichaam?

Wat hebben onze oergenen met stress te maken? Wat zijn de voordelen van stress? Hoe kun je stress op de werkvloer verminderen? Een aantal tips en vragen om over na te denken...

Hoe komt het dat stress van zo’n grote invloed is op ons lichaam?

 Dit heeft te maken met onze programmering vanuit de oertijd. Overleven is het allerbelangrijkste mechanisme wat de mens heeft. Allerlei lichaamsfuncties worden stop gezet om maar te kunnen overleven.  In de oertijd was er veel meer kans dat je gewond zou raken omdat we in de natuur leefden waar ook wilde beesten zaten. Het lichaam is zo geprogrammeerd dat in geval van zo’n stresssituatie je direct in actie zult komen om te vechten, vluchten of steun te gaan zoeken bij anderen.

Onze bijnieren zijn hiervoor verantwoordelijk. Deze maken in geval van stress 2 stoffen aan:

• Adrenaline: voor een supersnelle reactie
  • Dit gaat via het zenuwstelsel
  • Het verhoogt de hartslag, verhoogd de bloeddruk, zorgt voor bloedsuikerstijging, het stopt de spijsvertering (eten verteren is van ondergeschikt belang als je leven in gevaar is tenslotte), onze pupillen worden groter, we horen beter en ruiken beter
  • Dit allemaal om snel in actie te kunnen komen
• Cortisol: dit heeft een zelfde werking als adrenaline maar is niet zo heftig zodat je lichaam dit langer kan volhouden.
  • Dit gaat via het hormonale stelsel, er wordt dus een stofje vanuit je hypofyse (hormonale klier in het hoofd) naar de bijnieren gestuurd om cortisol aan te maken

Als het gevaar geweken is, worden er weer signalen naar de hypofyse gestuurd zodat er geen adrenaline of cortisol meer wordt aangemaakt.

 De voordelen van stress

In onze samenleving zijn veel mensen druk met van alles en nog wat waardoor het lichaam dit ziet als stress. Zonder dat je het eigenlijk in de gaten hebt, ben je de hele dag cortisol aan het produceren zodat je het vol kunt houden. Het geeft ook een lekker gevoel:

• Je hebt meer uithoudingsvermogen
• Je bent alerter
• Je kunt je beter concentreren
• Je bent creatiever

Helemaal fantastisch, zie ik je denken! En nog meer als je je realiseert dat cortisol ook nog eens een sterke ontstekingsremmer is. Want als je in de oertijd gewond raakte en je was op de vlucht dan verminderen je overlevingskansen als je lichaam gaat ontsteken. Dat kan later wel opgeruimd worden als je weer uit het gevaar bent.

 Maar.....

En natuurlijk is bovenstaande prima als je af en toe die cortisolpieken hebt als je moet presteren voor iets. Maar het lichaam heeft daarnaast ook de rust nodig om bv. zo’n ontsteking op te ruimen en alles weer te laten herstellen. En daar gaat het vaak mis, we rennen van hot naar her en ontspannen maar weinig. Tot we op vakantie gaat of weekend hebben en dan ziek of verkouden worden….

Wanneer je dan rust pakt, gaat je lichaam alles opruimen wat het heeft laten liggen. Cortisol werkt ontstekingsremmend en zorgt dat je door kunt gaan. Dit betekent echter niet dat de ontstekingen dan ook opgeruimd worden. Dus wanneer je rust pakt in het weekend of vakantie heeft je lichaam eindelijk de tijd om alle rommel op te gaan ruimen. En dus word je om die reden ziek, verkouden, etc.

Wat kun je doen om stress op de werkvloer te verminderen?

• Duidelijke prioriteiten stellen
  • Wat is belangrijk voor jou?
    • Vaak zijn zaken belangrijk voor een ander en niet voor jou
  • Wat is werkelijk urgent? Wat kan wachten?
  • Wat zijn de consequenties als je het laat liggen?
• Taken beter plannen
  • Dit doe je door duidelijke doelen te stellen
  • Wat zijn jouw persoonlijke waarden en principes?
    • Handel je daar ook naar?
    • Weet jij wat jouw grenzen zijn? Accepteer je deze ook?

• Beter samenwerken / delegeren en hulp vragen
  • Delegeren heeft te maken met loslaten en vertrouwen op de ander
    • Hoe is dat voor jou?
    • Hoe ga je om met het gevoel de controle kwijt te zijn?
    • Kun je ermee omgaan dat die andere het op zijn/haar manier doet? Ook als die anders is dan de jouwe?
  • Hulp vragen
    • Geef aan wat het probleem is
    • Welke hulp heb je van die ander nodig
    • Maar hier afspraken over

• Goed je grenzen aangeven, assertiever worden
  • Wat zijn je waarden en normen?
    • Handel je daar ook naar?
    • Hoe wil je met anderen omgaan?
    • Hoe wil je dat anderen met jou omgaan?
    • Wat zijn je grenzen?
    • Wat vind je belangrijk in je leven?