De negatieve gevolgen van stress voor je lichaam en geest

Behalve dat stress je beter kan laten presteren, je alerter kan laten zijn, je creatiever kan laten zijn, je uithoudingsvermogen tijdelijk kan verbeteren en je immuunsysteem tijdelijk beter maakt, heeft stress zeker ook een keerzijde. Er kunnen tal van lichamelijke en geestelijke klachten optreden. Deze treden geleidelijk op, totdat je na langdurig aanhouden van stress ervan in een burn-out terecht kunt komen. En dan ben je natuurlijk verder van huis. Waar kun je aan merken dat je lichaam te lijden heeft onder stress?

De negatieve gevolgen van stress

Je lichaam geeft vaak allerlei signalen waaraan je kunt zien dat je aan het leiden bent onder de stress die je hebt. Als dit alles te lang aanhoudt kun je in een burn-out terecht komen. Helaas gebeurd dit op steeds jongere leeftijd. Werkstress is zelfs beroepsziekte nr. 1! 14% van de werknemers meldt zich jaarlijks met burn-out klachten

Wat voor lichamelijke en geestelijke klachten kan stress geven (indien het langdurig aanhoudt):

• Je spiermassa neemt af, of is moeilijk op te bouwen ondanks de krachttraining die je doet
  • Cortisol, het stresshormoon wat je bijnieren produceren, zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel omhoog gaat. Dit doet het door eiwitten uit de lever en spieren om te zetten in glucose zodat je energie hebt om door te gaan. Bij langdurige stress ga je dus spiermassa verliezen
• Ook een droge huid, haaruitval, droge haren en breekbare nagels zijn een teken van stress. Om glucose te maken, voor energie, worden uiteindelijk ook de eiwitten dit in onze huid, haren en nagels zitten gebruikt.
• De energiebehoefte is verhoogd, vaak gaan mensen dan suikers eten en snelle koolhydraten zodat ze snel energie krijgen. Nadeel hiervan is de energiedip die erna komt. Dus heb je vaak last van energiedips, kijk eens wanneer deze ontstaan. Hebben ze een relatie met het eten wat je eet?
• Vaak komen mensen aan als ze last van stress hebben. Normaal gesproken zorgt het hormoon leptine ervoor dat we ons verzadigd voelen en dus stoppen met eten. Cortisol blokkeert de werking van dit hormoon.
• Toename van buikvet. Zoals hierboven geschreven ga je vaak meer eten dan nodig is, het teveel aan voedsel wordt opgeslagen als buikvet.
• Slecht slapen. Cortisol heeft een 24 uurs ritme normaal gesproken, net als melatonine, het slaaphormoon. Als de een hoog is, is de ander laag. Cortisol hoort dus laag te zijn in de avond zodat melatonine zijn werk kan doen en je laat slapen. Bij veel stress blijft cortisol te hoog waardoor je moeilijk in slaap komt. Daarnaast zorgt cortisol er normaal gesproken voor dat je een kickstart krijgt in de ochtend en goed kunt opstaan. Bij veel stress is cortisol te laag in de ochtend waardoor je moeilijk uit je bed komt.
  • Een ander nadeel van slecht slapen is dat het groeihormoon niet goed zijn werk kan doen. Dit wordt ’s nachts aangemaakt en zorgt voor herstel van het lichaam. Dus bij slecht slapen worden reparaties niet goed uitgevoerd.
• Meer last van bloedsuikerschommelingen
  • Insuline wordt aangemaakt als het glucosegehalte in het bloed stijgt. Het is namelijk belangrijk om het bloedsuikerniveau constant te houden zodat o.a. de hersenen van genoeg energie voorzien worden. Wanneer er veel cortisol in ons bloed zit zorgt dit ervoor dat de cellen minder gevoelig worden voor insuline. Dit betekent dat er meer insuline aangemaakt moet worden door de alvleesklier. Dit heeft tot gevolg dat ineens de cellen wel open gaan om suiker binnen te laten en zo dus een grote daling van het bloedsuikerniveau plaatsvindt. Dit uit zich in lichamelijke klachten als vermoeidheid, duizeligheid, irritatie en hoofdpijn.
• Meer last van stemmingswisselingen.
  • Als er veel cortisol in het bloed zit wordt er minder serotonine aangemaakt. Serotonine is ons gelukshormoon. Bij te weinig serotonine zijn we sneller geïrriteerd of gefrustreerd. Je kunt er zelfs depressief van worden
  • Serotonine heb je nodig om melatonine te maken. Te weinig serotonine betekent dus ook minder aanmaak van melatonine, je gaat dus slechter slapen
• Stress zorgt voor veroudering
  • Het DNA wordt beschadigd door stress, dit kan het verouderingsproces versnellen
• De schildklier kan trager gaan werken
  • Bij veel stress gaat uiteindelijk de schildklier trager werken. Het schildklierhormoon T4 wordt in de schildklier gemaakt. Dit is inactief en moet door de lever in het actieve schildklierhormoon T3 worden omgezet. Hiervoor is het hormoon progesteron nodig. Echter progesteron is ook nodig om cortisol van te maken. Aangezien stress voorgaat op alles, wordt progesteron opgebruikt om cortisol van te maken. Hierdoor is er te weinig omzetting van T4 in T3 en gaat de stofwisseling dus vertragen.
• Laag libido
  • Omdat stress voorgaat op alles worden ook onze voortplantingsorganen op een laag pitje gezet. Dus heb je minder zin in seks.
• Kans op insulineresistentie of diabetes type2
  • Stress zorgt ervoor dat het bloedsuikergehalte omhoog gaat. Om dit weer te laten zakken is insuline nodig. Insuline zorgt ervoor dat suiker weer wordt opgenomen in de cellen.
  • Als dit heel vaak gebeurd worden de cellen een beetje lam voor insuline, er is dan meer insuline nodig om hetzelfde effect te bereiken. Je wordt dan uiteindelijk insulineresistent
  • Wanneer de cellen bijna niet meer reageren op insuline blijft het bloedsuikergehalte te hoog: dan heb je diabetes type2
• Kans op verergering van oestrogeendominantie
  • Er is teveel oestrogeen in het lichaam aanwezig ten opzichte van progesteron (vrouwelijke geslachtshormonen)
  • Je kunt dan klachten krijgen als maandelijkse heftige bloedingen, PMS, migraine en cellulites. Deze klachten kunnen dus verergeren bij veel stress.