Het belang van prebiotica
Het belang van prebiotica
Prebiotica is de voeding voor probiotica. Ofwel vezels zijn de voeding voor de goede darmbacteriën. Prebiotica is dus een andere woord voor vezels. Een gebrek aan vezels wordt beschouwd als een van de belangrijkste oorzaken bij het prikkelbare darmsyndroom. Er wordt om die reden vaak aangeraden om meer vezels te gaan eten. Maar als je de verkeerde vezels eet, kun je juist de buikpijnklachten verergeren.
Het belang van vezels beperkt zich niet alleen tot de darmen wat gezondheid betreft. Het beïnvloedt nog veel meer:
- Het verlaagt de bloeddruk
- Cholesterolwaarden en triglyceriden dalen
- Het zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel niet zo snel stijgt waardoor je minder kans op insulineresistentie hebt
- Vezels geven een verzadigd gevoel, waardoor je minder snel honger hebt
- Vezels remmen ontstekingen
- Ze binden giftige stoffen en zorgen zo dat je ze kwijt raakt via de ontlasting de wc pot in
- Vezels hebben een gunstig effect op psychische klachten zoals angst en depressie
Zoals je ziet, heeft het goede invloed op je gezondheid. In dit artikel ga ik in op het belang van vezels voor de darmen en dan met name de darmbacteriën.
Het belang van vezels voor de goede darmbacteriën:
- Het dient als voeding voor de goede darmbacteriën. Ze zetten de vezels om in kortketenvetzuren (zoals boterzuur) en in gassen.
- Gassen zorgen voor drukverhoging tegen de dikke darmwand en verhogen de zuurgraad. Hierdoor gaan cellen in de dikke darm serotonine uitscheiden. Dit stofje speelt een grote rol in onze gemoedstoestand, maar ook op de darmperistaltiek. Hoe meer serotonine, hoe beter de darmperistaltiek.
- De kortketenvetzuren remmen ontstekingen in de darmen en zorgen voor een betere weerstand. Ze zorgen dat de darmwand gezond blijft en voorkomen dat de darm doorlaatbaar wordt voor stoffen die er niet doorheen mogen (en voorkomen zo weer een reactie van het immuunsysteem)
- De samenstelling van de darmflora verbetert, je voedt tenslotte de goede darmbacteriën waardoor deze in aantallen kunnen vermeerderen. De goede bacteriën maken antibiotische stoffen aan tegen ziekteverwekkers die via onze voeding en vloeistof het maagdarmkanaal binnen komen.
Vezels kunnen worden gecategoriseerd in:
- Oplosbare en onoplosbare vezels
- Fermenteerbare en niet-fermenteerbare vezels
Oplosbare vezels
- Deze lossen op in water en vormen zo een gelachtige substantie waardoor de stoelgang wordt verbeterd
- Ze verlagen het cholesterolgehalte
- De bloedsuikerspiegel stijgt minder snel door deze vezels
- Ze zitten met name in erwten, haver, bonen, appels, citrusvruchten, wortels en psyllium
Onoplosbare vezels
- Deze lossen niet op in water
- Ze zitten in plantaardige voedingsmiddelen zoals groenten, fruit, noten, peulvruchten, granen
- Mensen met prikkelbare darm reageren vooral op de granen zoals tarwe en tarwezemelen. Wanneer deze worden vermeden verbeteren de klachten over het algemeen snel (de vraag is of de gluten dan de oorzaak zijn of de vezels die erin zitten…)
Fermenteerbare vezels
- Dit zijn vezels die in de dikke darm gefermenteerd worden in organische gassen en zuren
- De gassen worden normaal gesproken opgenomen door de dikke darmwand of ‘opgegeten’ door de darmbacteriën (mits er voldoende van aanwezig zijn)
- Deze worden ook wel de prebiotica genoemd omdat ze de goede darmbacteriën voeden en zo de samenstelling van de bacteriën positief kunnen beïnvloeden.
Niet-fermenteerbare vezels
- Deze veroorzaken geen gassen en geven om die reden ook minder snel klachten bij prikkelbaar darmsyndroom
- Ze zorgen ervoor dat het volume van de ontlasting groter wordt en zorgen zo voor een betere darmpassage
- Ze binden stoffen als galzouten, cholesterol en toxische stoffen. Deze kunnen zo via de ontlasting ons lichaam verlaten
Wat gebeurt er als je de vezelinname ineens flink verhoogd?
Het typische Westerse dieet bestaat uit dierlijke producten, veel geraffineerde koolhydraten, suikers en weinig vezels. Als je ineens veel vezels gaat eten, kan dit klachten geven als buikpijn, opgeblazen gevoel of zelfs obstipatie of diarree. Belangrijk dus om wel de vezelinname te verhogen, maar dit geleidelijk te doen. Dan kunnen je darmen en je lichaam wennen aan de extra vezels die ze te verwerken krijgen.
Wat als meer vezels eten nu niet blijkt te helpen in het verbeteren van de gezondheid?
Dan kan het zomaar zijn dat je de bacteriën mist of dat ze onvoldoende aanwezig zijn die de vezels gebruiken om deze om te zetten in kortketenvetzuren. Hierdoor wordt het darmmilieu zuurder wat weer zorgt voor meer groei van de goede darmbacterien. De juiste bacteriën moeten wel aanwezig zijn om dit te kunnen. Een manier om hier achter te komen is via ontlastingsonderzoek. Dit brengt in kaart welke goede bacteriën je hebt en in welke hoeveelheden.
